Türkiye’nin tekstil sektörü, son zamanlarda çeşitli zorluklarla karşı karşıya kalmaktadır. Bu durum, hem iç dinamiklerden hem de uluslararası rekabetten kaynaklanmaktadır. Aşağıda, konunun farklı boyutlarına dair detaylar sunulmuştur.
Tekstil Sektöründeki Dönüşüm: Tekstil sanayi, Türkiye ekonomisinin önemli bir parçasıdır. Ancak küresel rekabet ve maliyet baskıları nedeniyle birçok firma zor durumda kalıyor. Mısır gibi alternatif pazarlara yönelme, Türk tekstil firmalarının hayatta kalma stratejilerinden biri haline geldi. Bu durum, Türkiye’nin tekstil sektöründeki iş gücünü doğrudan etkiliyor.
Ucuz İşçilik Tehditi: Mısır ve diğer ülkelerdeki ucuz iş gücü, Türk tekstil sektörünü tehdit eden önemli bir faktördür. Mısır, düşük maliyetli iş gücü ile dikkat çekmekte ve bu durum Türk üreticilerinin rekabet gücünü zayıflatmaktadır. Türkiye, yüksek kaliteli üretim yapmasına rağmen, maliyet avantajı arayan markalar için cazip olmaktan çıkmaktadır.
Tedarik Zinciri Kırılmaları: COVID-19 pandemisi, tedarik zincirlerinin önemini vurgulamış ve birçok ülke için bu zincirlerde kırılmalar yaşanmıştır. Türkiye, hızlı tedarik ve lojistik yetenekleri sayesinde bazı avantajlar elde etse de, global tedarik zincirindeki aksaklıklar sektörü olumsuz etkilemiştir. Özellikle Mısır ve diğer Asya ülkeleri, bu süreçte daha fazla sipariş alarak pazar paylarını artırmıştır.
Türkiye İhracatına ve Tekstil Sektörüne Etkisi: 2024 yılı itibarıyla Türkiye’nin tekstil ve hazır giyim ihracatı 1 milyar 587 milyon dolardır. Ancak, sektördeki zorluklar nedeniyle bu hedefi aşabilmek için ciddi çabalar gerekmektedir. İhracatta yaşanan dalgalanmalar, sektördeki istihdamı ve üretim kapasitesini doğrudan etkilemektedir.
Türkiye İşsizlik Rakamlarına Etkisi: Tekstil sektörü, Türkiye ekonomisinin önemli istihdam alanlarından biridir. Ancak, sektördeki daralma ve rekabetin artması işsizlik oranlarını yükseltebilir. Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin zor durumda kalması, iş gücü kaybına yol açabilir. 2022 yılında yaşanan olumsuz gelişmelerle birlikte işsizlik rakamlarında artış gözlemlenmiştir.
Döviz Kuru Sorunsalı: Döviz kurlarındaki dalgalanmalar, Türk tekstil sektörünün maliyetlerini etkileyerek ihracat fiyatlarını doğrudan etkilemektedir. Düşük döviz kurları, ithalatı artırırken, ihracatçıların kazançlarını azaltmaktadır. Bu durum, sektördeki rekabet gücünü zayıflatmakta ve finansal belirsizlik yaratmaktadır.
Mısır Ülke Avantajları
Mısır’ın tekstil sektöründeki avantajları arasında düşük işgücü maliyetleri ve stratejik konumu bulunmaktadır. Ayrıca Mısır, Avrupa pazarına yakınlığı sayesinde hızlı teslimat yapabilme kapasitesine sahiptir. Bu durum, Türk üreticilerin karşılaştığı rekabeti artırmakta ve pazar kaybına neden olmaktadır.
Düşük İşçilik Maliyetleri: Mısır’daki işçilik maliyetleri, Türkiye’nin dörtte biri seviyesindedir. Bu durum, Mısır’ı düşük maliyetli üretim için cazip bir merkez haline getiriyor. Ancak, işgücü verimliliği Türkiye ile karşılaştırıldığında daha düşük seviyelerde kalmaktadır; Mısır’da çalışanların performansı %40-50 arasında değişirken, Türkiye’de bu oran %65-70’tir.
Düşük Enerji Maliyetleri: Mısır, enerji maliyetleri açısından da Türkiye’ye göre avantajlıdır. Düşük enerji maliyetleri, üretim giderlerini azaltarak Mısır’ı daha rekabetçi bir hale getiriyor.
Vergi Avantajları: Mısır’daki vergi teşvikleri, yatırımcılar için cazip fırsatlar sunmaktadır. Bu durum, Türk şirketlerinin Mısır’da yatırım yapma isteğini artırmaktadır.
Stratejik Konum: Mısır, Avrupa pazarına yakınlığı sayesinde hızlı teslimat yapabilme kapasitesine sahiptir. Bu durum, özellikle Avrupa ülkelerine yönelik ihracat yapan firmalar için önemli bir avantaj sağlamaktadır.
Yatırım Artışı: Son yıllarda Mısır’a yapılan Türk yatırımları artış göstermektedir. 2023 ve 2024 yıllarında Mısır’da 500 milyon dolarlık yeni yatırım öngörülmektedir. Türk şirketleri, Mısır pazarında önemli bir paya sahip olup, bu durum sektördeki rekabeti artırmaktadır.
Serbest Ticaret Anlaşmaları: Mısır’ın ABD, gazı Arap ve Afrika ülkeleriyle olan Serbest Ticaret Anlaşması (STA), Türk üreticilerin bu pazara girmesini kolaylaştırmakta ve Mısır’ı daha cazip hale getirmektedir.
Sonuç olarak, Türkiye’nin tekstil sektörü birçok zorlukla karşı karşıya kalmakta olup, bu durum hem ekonomik hem de sosyal açıdan önemli sonuçlar doğurabilir. Sektörün yeniden yapılandırılması ve rekabetçi hale gelmesi için stratejik adımlar atılması gerekmektedir. Bu avantajlar, Mısır’ın tekstil sektöründe büyümesine ve Türk şirketlerinin dikkatini çekmesine neden olmaktadır. Türkiye’nin yüksek maliyetleri ve artan rekabet karşısında, Mısır’ın sağladığı bu fırsatlar sektördeki dinamiklerin değişmesine yol açmaktadır. Türkiye’deki tekstil ve hazır giyim sektöründe yaşanan üretim kaybı, yüksek üretim maliyeti, döviz kurlarındaki dalgalanmalar ve uluslararası rekabet gibi parametrelerden değişiyor. 2022 yılında 1.3 milyon olan istihdam sayısı, 2023 yılında 980 bine gerileyerek 300.000 kişilik bir kayba neden oldu. Bu durum, sadece bireyler için değil, aileleri ve toplum için ciddi sosyal sorunlar doğuruyor. İşsizlik oranlarının artması, ekonomik istikrarı tehdit ederken, genç nüfusta işsizlik oranı %17’ye kadar yükselmiş durumda.
Bircan HASGÜL
